Szwajcarski ser? Małołączniak, Tatry Zachodnie

1. Co na zdjęciu?

Małołączniak 2096 m n.p.m.

2. Gdzie?

Tatry Zachodnie, Masyw Czerwonych Wierchów.

3. Szwajcarski ser?

Wspinając się po łagodnym grzbiecie Małołączniaka, uważaj gdzie stąpasz, bo pod tobą może się wić skalna pustka korytarza jaskiniowego. Ale spokojnie, mało prawdopodobne, byś wpadł, jako, że otwory jaskiń są oddalone od szlaku a tworzenie zapadliskowych lejów krasowych nie częste. Niemniej jednak możesz oczyma wyobraźni prześwietlić masyw i przyjrzeć się jego bogatemu wnętrzu. To tu rozwinęły się największe nasze jaskinie, w tym system Jaskini Wielkiej Śnieżnej o łącznej długości korytarzy przekraczającej 23 km i schodzącej na ponad 800 m.

4. Dlaczego tutaj rozwinęły się największe jaskinie?

Na powstanie dużych jaskiń krasowych najważniejszy wpływ mają:

1. Obecność podatnych na rozpuszczanie skał, w tym wypadku wapieni i dolomitów pociętych tektoniczne.
2. Obecność dużej ilości wód wraz z ładunkiem skalnym, który w sposób mechaniczny powiększał wcześniej otwarte tektonicznie i poszerzone wskutek krasowego rozpuszczania szczeliny. Takie warunki były spełnione w plejstocenie, kiedy w Masywie Czerwonych Wierchów rozwinęły się lodowce, wypełniające Kocioł Mułowy i Kocioł Litworowy, dzisiaj widoczne jako zawieszone nad dolinami misy. Zwłaszcza okresach interglacjalnych, lodowce wielokrotnie uwalniały wody wraz z dużą ilością materiału skalnego, będącego w stanie poszerzyć korytarze do znacznych rozmiarów.

Więcej na temat w artykule: Evolution of Wielka Śnieżna Cave in the light of geomorphologic observations Patrycja Pawłowska-Bielawska Department of Geomorphology, Faculty of Earth Sciences:

http://geomorf.wnoz.us.edu.pl/KARST/Karst&Cryokarst_paper%2009.pdf

oraz w filmie na youtube